De vele levens van boeken

De liefde voor boeken en lezen is mij met de paplepel ingegoten. Mijn moeder kon prachtig voorlezen en zij deed dat graag en veel toen wij klein waren. De beste herinneringen heb ik aan Alleen op de Wereld en Afke's Tiental, maar ook de sprookjesboeken waren favoriet.
Het sprookjesboek waaruit ze het meest voorlas, de mooiste Europese, Russische, Chinese en Arabische sprookjes, is helaas zoekgeraakt. Pas toen wij ouder werden begon ons dat te spijten. Het vervelende was dat ik geen uitgever of schrijver of iets dergelijks wist, daar let je als kind niet op, maar de plaatjes zou ik zo kunnen uittekenen.
Jarenlang heb ik op boekenmarkten of in tweedehands boekwinkels gespeurd naar dit boek dat in mijn hoofd steeds meer magische proporties begon aan te nemen.

Uiteindelijk heb ik het gevonden in het plaatsje Bredevoort, het boekenstadje in de Achterhoek.
Het zag er nog erg goed uit en het heeft toebehoord aan de familie Verstraelen-Horsmans uit Den Haag, zoals vermeld staat op het schutblad. Het is ongetwijfeld een Sinterklaascadeau geweest, getuige de datum die eronder staat: 5 december 1954.

Moeder Verstraelen was ook een fervente voorlezer, bij elk verhaal heeft ze in kleine letters met potlood de datum geschreven, favoriete sprookjes hebben meerdere data. Soms staat erbij vermeld dat J. ziek was. Tijdens de ziekte van J. (Jan, Janneke? vast een jaren-vijftig naam) werden er meer sprookjes voorgelezen. Ook heeft mevrouw Verstraelen moeilijke woorden uitgelegd aan haar kroost. Bij het sprookje van Sneeuwwitje bijvoorbeeld staat in de marge een pikhouweel getekend, attribuut van de zeven dwergen.
Het doet me plezier dat ook dit boek heeft toebehoord aan een gezin met een voorlezende moeder (of vader natuurlijk), en dat de volwassen kinderen wellicht ook goede herinneringen daaraan hebben.

In Bredevoort vond ik verder dezelfde uitgave van Afke's Tiental, zoals ik die van vroeger kende. In dit boek staat geschreven op het schutblad:
Voor Jitske op je 9e verjaardag die je in Batavia viert, van Oma en tante Mia in Alkmaar. 16 februari 1950.
Dit boek heeft dus misschien de halve wereld rondgereisd en is inmiddels aan z'n zoveelste leven bezig. Zo heeft elk boek zijn geschiedenis en vooral geliefde kinderboeken gaan je hele leven met je mee.