Fanny och Alexander

De laatste film die we in de kerstvakantie hebben bekeken was Fanny och Alexander van Ingmar Bergman. Een drie uur durende film (op dvd) uit 1982, die ooit als serie ook op televisie is uitgezonden.
Een heerlijke film voor de kersttijd.

De grote Zweedse familie Ekdahl viert kerstfeest. Het huis is uitbundig versierd en iedereen is vrolijk. De feestelijkheden worden uitgebreid in beeld gebracht en zijn gefilmd in warme rode tinten. De kinderen Fanny en Alexander dwalen door het grote huis en genieten van alle drukte en aandacht. Er worden spelletjes gedaan en verhalen verteld.

Niet lang na deze dag komt de vader van Fanny en Alexander, theaterdirecteur Oscar, te overlijden. Een ramp voor het gezin.
Tijdens en na de begrafenis ondervindt de weduwe Emilie veel steun van de bisschop die de uitvaart leidde: Edvard Vergerus. Uiteindelijk stemt ze erin in toe te gaan trouwen met Edvard en trekt ze met haar kinderen in bij hem en zijn moeder en ongetrouwde zuster.

Edvard is in alle opzichten totaal anders dan Oscar en vooral voor de kinderen is dat erg moeilijk.
In het spartaans ingerichte bisschoppelijk paleis worden de kinderen in hun kamer opgesloten en voor het geringste vergrijp worden ze genadeloos gestraft en afgeranseld. Edvard wordt vooral furieus als Alexander fantasieverhalen ophangt, die door de strenge bisschop als leugens worden beschouwd. Dit tweede deel in de film wordt vooral beheerst door koele witte en grijze tinten.

Alles komt uiteindelijk goed als Emilie wegvlucht met de kinderen, nadat ze haar man een slaapdrankje heeft toegediend. Als in een boos sprookje breekt er brand uit en Edvard kan niet ontkomen. Ze is dus nu vrij en kan met haar kinderen het leven leiden zoals zij dat zelf wil.

In de film worden de verbeelding ( bv. de theaterwereld) en de waarheid (zoals Edvard die ziet) tegenover elkaar geplaatst. De verbeelding is het kwaad in de ogen van Edvard, hij ziet zijn geloof als de enige waarheid. "Maar is godsdienst ook niet een vorm van theater?" lijkt Bergman te willen zeggen.